4+4+4 Sistemi ve Lise Süresinin Düşürülmesi Üzerine

BASIN AÇIKLAMASI

Liyakatli Eğitim ve Bilim Çalışanları Sendikası

 

19 Ekim 2025

 

Eğitimde Plansızlık Gençliğe Zarar Veriyor: 4+4+4 Sistemi ve Lise Süresinin Düşürülmesi Üzerine

 

Liyakatli Eğitim ve Bilim Çalışanları Sendikası olarak, yıllardır eğitim politikalarında gözlemlediğimiz plansızlık ve öngörüsüzlüklerin Türk gençliği üzerinde yarattığı derin tahribatı kamuoyunun dikkatine sunmak istiyoruz.

 

2012 yılında yürürlüğe giren 4+4+4 eğitim sistemi, hiçbir bilimsel altyapıya dayanmadan, pedagojik değerlendirmelerden uzak biçimde uygulanmıştır. Bu sistem, öğrencilerin gelişim dönemlerini göz ardı ederek eğitim sürecini parçalara ayırmış, lise eğitiminin bir anda 4 yıla çıkarılması özellikle ergenlik çağındaki bireylerin akademik ve sosyal gelişimini olumsuz etkilemiştir. Henüz soyut düşünme becerisini geliştiremeyen 6 yaşındaki çocukları 1. sınıfa başlamaya zorlanmıştır.

 

2012 yılında getirilen 4+4+4 sistemi sonucu; 5. sınıfın ortaokul kapsamına alınmasıyla on binlerce sınıf öğretmeni kadro fazlası durumuna düşürmüştür. 

 

Bu fazlayı eritmek amacıyla eğitimin son yirmi yılında niteliği, kaliteyi düşürecek akıllara ziyan bir yöntemle yurt genelinde sınıf oğretmenlerine branş değiştirme hakkı verilmiştir.

 

 Bu sebeple İngilizce konuşamayan ingilizce öğretmenleri, basketbolun kurallarını bilmeyen beden eğitimi öğretmenleri, LGS matematik sorusu çözemeyen matematik öğretmenleri branş derslerine girer olmuştur. 

 

Bugün geldiğimiz noktada, açık liselere yönelimdeki artış, okul terk oranlarındaki yükselme ve eğitimde fırsat eşitsizliğinin derinleşmesi bu sistemin doğrudan sonuçlarıdır.

 

Son günlerde gündeme gelen lise eğitiminin tekrar 3 yıla düşürülmesi planı ise, geçmişe dönüş niteliği taşımaktadır. Bu değişiklik, eğitimde istikrarı daha da zedeleyecek, öğrencilerin üniversiteye hazırlık sürecini sıkıştıracak ve öğretmen kadrolarında ciddi bir fazlalık yaratacaktır.

 

 Özellikle atama bekleyen öğretmen adaylarının hayallerinin suya düşmesi anlamına gelecektir. 

 

Lise eğitiminin ani, plansız bir kararla kısaltılması pek çok şubenin kapanmasına, okulların ders yükünün azalmasına ve küçük ilçelerdeki Çok Programlı Liselerin kapısına kilit vurulmasına neden olacaktır.

 

Bu durum; Norm kadro fazlası durumuna düşecek öğretmenler açısından mesleki motivasyonu ve iş güvencesini tehdit eden bir gelişmedir.

 

4+4+4  hatalı sisteminden geri dönüş; "ani ve plansız" olursa başka sorunlar ve mağduriyetler ortaya çıkarır. 

 

Sendika olarak çağrımız şudur:

- Eğitim politikaları bilimsel veriler ışığında, paydaşların katılımıyla şekillendirilmelidir.

- Öğrencilerin gelişimsel ihtiyaçları gözetilmeli, eğitim süreci pedagojik bütünlük içinde ele alınmalıdır.

- Öğretmenlerin hakları ve istihdam güvenceleri korunmalı, ani sistem değişiklikleriyle mağduriyet yaratılmamalıdır.

 

Eğitim bir ülkenin geleceğidir. Bu geleceği plansızlıkla değil, liyakatle ve akılla inşa etmeliyiz.

 

Liyakatli Eğitim ve Bilim Çalışanları Sendikası

 

Eğitimde Bilim, Bilimde Vicdan.